Jakie filtry stosować, aby chroniły przed starzeniem skóry? Kilka słów o UVA i UVB.

Cześć Piękni!

Od pewnego czasu zauważam pozytywną zmianę w świadomości Polek odnośnie korzystania ze słońca oraz chronienia się przed nim. Wiele dziewczyn (chłopaków również!) stara się uchronić swoją skórę przed niszczącym działaniem promieni UV czy to poprzez stosowanie filtrów, czy też zwyczajnie unikając słońca. Dzisiaj chciałabym poruszyć temat używania filtrów, ponieważ zauważyłam, że większość osób nie zdaje sobie sprawy, że większość dostępnych na sklepowych półkach kosmetyków chroni nas tylko częściowo, nawet jeśli wyposażone są w filtr SPF 50. Częściowo pisałam już o tym w poście "Dlaczego się nie opalam?" (klik), jednak uważam, że niedostatecznie rozwinęłam ten temat.

Muszę przyznać, że sama przez długi czas nie miałam pojęcia jak naprawdę jest z filtrami. W naszej kulturze moda na ochronę przed słońcem dopiero raczkuje. Osoby, które nie zgłębiły tematu mogą mieć więc mylne pojęcie na ten temat. Wszędzie mówi się o SPF i o ile większość osób mniej więcej wie czym ono jest, o tyle niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego czym jest PPD czy PA i przed czym nas chroni. Nie ułatwiają tego producenci kosmetyków ochronnych, którzy informują nas tylko o wysokości pierwszego współczynnika. Jest to bowiem wymagane prawnie, podczas gdy o wysokości PA informować nie trzeba. Zazwyczaj na opakowaniu znaleźć możemy tylko zapis: „Zawiera filtry UVA i UVB”. Tak naprawdę niewiele on znaczy.

Zacznijmy więc od wytłumaczenia jak działają promienie słoneczne. Promieniowanie ultrafioletowe (UV) znajduje się w świetle, które otrzymujemy od Słońca. Dzieli się je jednak ze względu na długość fali, która to określa skutki jego działania na organizmy żywe. Wyróżniamy więc promieniowanie UV-A, UV-B oraz UV-C. UV-C jest w całości pochłaniane przez atmosferę ziemską, więc nie musimy się nim martwić. UV-B jest w większości pochłaniane przez warstwę ozonową. Do nas dociera zaledwie 3% tego promieniowania. Według różnych źródeł, 95-97% całego ultrafioletu docierającego na powierzchnię Ziemi to promieniowanie UVA.

Niebezpieczne dla funkcjonowania całego organizmu jest promieniowanie UVB. O ile ma też swoje pozytywy, ponieważ stymuluje produkcję witaminy D w skórze, o tyle przy nadmiernej ekspozycji może powodować poparzenia i reakcje alergiczne. Właśnie ten rodzaj promieniowania jest w głównej mierze odpowiedzialny za mutacje komórek prowadzące do powstawania nowotworów czy raka. Przed promieniowaniem UVB chronią nas filtry, których wysokość określana jest mianem SPF. Wiele osób błędnie zakłada, że im wyższy filtr, tym wyższy stopień ochrony. Nie do końca tak jest.

Zakłada się, że filtr SPF15 pochłania ok. 93% promieni UVB, natomiast filtr SPF30 – 97%. Nie jest to więc ogromna różnica. Główna różnica jest natomiast taka, że im wyższy SPF, tym dłuższy jest czas podczas którego możemy „bezpiecznie” przebywać na słońcu. U każdej osoby długość uzyskanej ochrony będzie inna. Aby łatwo było to zrozumieć, podam przykład – u osoby, której skóra zaczyna się opalać po 15 minutach spędzonych na słońcu, filtr na poziomie SPF50 wydłuży ten czas do 750 minut (15 x 50), czyli dopiero po 12 godzinach skóra zacznie się opalać.

Należy jednak mieć na uwadze, że skóra zaczyna się opalać wcześniej niż nam się wydaje oraz że nie możemy ufać filtrom w 100%. Przede wszystkim, każda kąpiel, pot czy przetarcie skóry ręcznikiem zmywa z nas warstwę ochronną. Nie ma czegoś takiego jak filtr wodoodporny a nawet jeśli producent za taki go przedstawia, na opakowaniu znajdziemy informację, że należy ponownie nałożyć go po wyjściu z wody. Jest tak ponieważ Unia Europejska nakazuje stosowanie na opakowaniach zaleceń takich jak ponowna aplikacja kosmetyku po kilku godzinach, chronienie dzieci przed otwartym słońcem oraz informacji o tym, że żaden filtr nie chroni nas całkowicie. Warto też wiedzieć, że najwyższe dopuszczalne oznaczenie wysokości SPF w UE to 50, natomiast w USA czy Australii – 30. Nie znaczy to, że kosmetyki nie mają większej zawartości filtra, jednak regulacje takie wprowadzono aby ludzie nie mieli poczucia, iż bezkarnie mogą przebywać na słońcu. Do produktów zawierających filtr na poziomie wyższym niż 50/30 producenci dodają +. Należy pamiętać, że nie ma badań, które jednoznacznie wskazywałyby, że stosowanie filtrów zapobiega zachorowaniom na raka skóry, istnieją jednak badania, które stwierdzają, że sama ekspozycja ma w tej kwestii duże znaczenie.

Jeżeli interesują was jednak kwestie starzenia skóry, warto zwrócić uwagę w stronę promieniowania UVA. Ciekawym zjawiskiem jest bowiem to, że o ile to promienie UVB w dużej mierze powodują powstawanie opalenizny oraz oparzeń skóry, to tak naprawdę za zniszczenia dokonane w siatce kolagenu i elastyny oraz za uszkadzanie fibroblastów, które produkują kolagen odpowiedzialne jest głównie promieniowanie UVA. Łatwo dać się oszukać myśląc, że to UVB niszczy naszą skórę, a więc samo SPF wystarczy. Zniszczenia dokonywane przez promienie UVA są bowiem niewidoczne przez wiele lat. Co więcej, o ile w Polsce na promieniowanie UVB narażeni jesteśmy głównie latem, o tyle promienie UVA docierające do nas są takie same niezależnie od pory roku czy pogody. Promieniowanie to wnika głęboko w skórę i właśnie tam sieje spustoszenie. Kiedy nasza skóra jest młoda, zniszczenia nie są mocno widoczne. Jednak z każdym kolejnym rokiem promienie uszkadzają coraz więcej fibroblastów, a więc skóra produkuje coraz mniej kolagenu. Jednocześnie uszkadzany jest ten, który już się w niej znajduje. Słońce niszczy zasoby, które mamy oraz utrudnia ich odnawianie. Ponadto, promieniowanie UVA może być powodem powstania zaćmy, ponieważ ono jako jedyne przenika do soczewki (UVB jest pochłaniane przez rogówkę). UVA, choć w mniejszym stopniu niż UVB, również przyczynia się do powstawania nowotworów.

Również w przypadku tego typu promieniowania istnieją substancje, które przed nim chronią. Wysokość ochrony przed UVA w kosmetyku określają różne wskaźniki. Nie ma bowiem jeszcze metody, która w obiektywny sposób pozwoliłaby mierzyć wpływ promieni UVA na skórę. Z tego względu różni producenci stosują różne oznaczenia, ale nawet zastosowanie jednego rodzaju oznaczenia o tym samym poziomie u różnych producentów, nie gwarantuje takiej samej ochrony. Z mojego doświadczenia wynika, że najczęściej stosowane oznaczenie to PA. Dodajemy do niego plusy, gdzie PA+++ to najwyższy stopień ochrony, chociaż od kilku lat pojawiają się już kosmetyki PA++++. Wskaźnik ten został opracowany przez japońskich naukowców, bazuje on na metodzie PPD. Tak jak w przypadku SPF mierzy się odporność na oparzenia słoneczne uzyskaną po zastosowaniu filtra, tak w przypadku PPD mierzy się odporność na natychmiastowe zmiany w pigmentacji skóry (duże dawki UVA powodują natychmiastową hiperpigmentację lub powstanie odczynu rumieniowego, jednak przy zwykłej ekspozycji kolor skóry się nie zmienia) .

Wysokość ochrony zależna jest również od warstwy kosmetyku. Większość etykiet preparatów ochronnych informuje nas, że obiecaną wysokość ochrony uzyskujemy po nałożeniu określonej ilości. Zwykle jest to ok. 1,5-1,8 ml na samą twarz (nie licząc szyi), co jest naprawdę dużą ilością. Nałożenie jej to naprawdę trudne zadanie, któremu większość nie jest w stanie podołać. Dlatego warto mieć na uwadze, że ochrona będzie zawsze niższa niż na opakowaniu. Wyjściem z sytuacji jest stosowanie filtrów warstwowo – na początek krem z filtrem, na to podkład z filtrem, a na koniec jeszcze puder z filtrem. Wtedy łatwiej będzie nam przybliżyć tą ilość do zalecanej. Należy jednak pamiętać, że wysokość filtra nie sumuje się. Nałożenie SPF 20 oraz SPF 30 nie da nam ochrony SPF 50, a jedynie wysokość najwyższego z użytych filtrów, czyli SPF 30.

Osoby zainteresowane tematyką kosmetyków na pewno spotkały się z pojęciem filtrów fizycznych oraz chemicznych. Oba rodzaje chronią przed promieniowaniem, jednak w zgoła inny sposób. Filtry chemiczne wchłaniają promieniowanie słoneczne i je rozkładają. Z tego względu należy nakładać je ok. 15-30 minut przed ekspozycją, ponieważ muszą mieć czas aby się wchłonąć i zacząć działać. Filtry fizyczne (mineralne) działają jak lustro – odbijają promienie słoneczne. Dzięki temu nie trzeba ich nakładać dużo wcześniej, ponieważ działają od razu po nałożeniu. Mają one jednak tendencję do bielenia, przez co są bardziej widoczne. Oba rodzaje filtrów mają swoje wady i zalety, nie będę ich jednak dzisiaj poruszać. Być może rozwinę ten temat w przyszłości.

Mam nadzieję, że trochę przybliżyłam wam temat promieniowania UV oraz ochrony przeciwsłonecznej. Niestety, ale ciągle mówi się tylko o SPF, podczas gdy z istnienia promieni UVA, z którymi mamy kontakt niezmiennie przez cały rok, i które również są niebezpieczne, niewiele osób zdaje sobie sprawę. Pamiętajcie, że warto chronić się przez cały rok i to zarówno przed UVA, jak i UVB niezależnie czy jesteście zwolennikami filtrów, czy też przeciwnikami (takie osoby mogą skorzystać z innych sposobów ochrony).

Jakie są wasze doświadczenia z ochroną słoneczną? Na co zwracacie uwagę wybierając krem z fltrem? 

Ramki użyte w poście pochodzą ze strony Freepik

 

Osoby, które jeszcze nie wzięły udziału w konkursie gorąco do tego zachęcam!

Nie zapomnijcie o Instagramie!

I Facebooku!